Price Action là một trong những phương pháp, hệ thống giao dịch rất phổ biến, được sử dụng bởi nhiều traders trên thế giới. Không chỉ là một phương pháp giao dịch riêng biệt, bản thân Price Action cũng xuất hiện ở hầu như tất cả các phương pháp giao dịch khác có sử dụng biểu đồ nến. Trong bài viết đầu tiên về chuỗi series này, mình sẽ giới thiệu cho anh em cái nhìn tổng quan Price Action và cách sử dụng nó trong giao dịch.
Nội dung chính
1. Tổng quan và những khái niệm cơ bản
Tổng quan về Price Action
Nếu anh em đã từng tìm hiểu về phân tích kỹ thuật, chắc hẳn biết rõ một trong các nguyên lý quan trọng nhất của phân tích kỹ thuật chính là: Giá phản ánh mọi thứ.
Điều này có nghĩa là mọi thông tin mà traders cần đã được phản ánh trong giá, kể cả tin tức, cả tâm lý thị trường, cả lực bán và lực mua…
Các traders theo trường phái Price Action tin rằng giá (được thể hiện qua các cây nến) chính là nguồn thông tin chủ yếu và quan trọng nhất, dựa trên sự biến động này, traders có thể xây dựng được các chiến lược giao dịch và kiếm lợi nhuận từ thị trường.
Vì vậy, có thể hiểu Price Action là phương pháp giao dịch mà các phân tích, quyết định giao dịch được đưa ra chủ yếu dựa trên chính hành động giá (phản ứng của thị trường) thông qua biểu đồ (phổ biến nhất là biểu đồ nến). Ngoài ra, Price Action Traders cũng có thể kết hợp thêm với các chỉ báo, tin tức, mẫu hình giá… để gia tăng xác suất chiến thắng của giao dịch.
Một số khái niệm cơ bản
Đối với anh em là người mới, khi tìm hiểu về Price Action nói riêng và trading nói chung, anh em nên lưu ý một số khái niệm quan trọng sau:
Xu hướng: xu hướng là khái niệm rất quan trọng trong trading, dùng để chỉ xu thế hiện tại của thị trường (tăng, giảm hoặc đi ngang không rõ xu hướng). Việc xác định xu hướng của thị trường sẽ giúp anh em có xác suất thắng cao hơn. Hiểu đơn giản, nếu thị trường đang trong một xu hướng tăng, trader canh mua lên theo xu hướng sẽ có tỷ lệ thành công tốt hơn; ngược lại, nếu thị trường đang trong xu hướng giảm, việc short (bán khống) sẽ thuận lợi hơn.
Ví dụ về xu hướng tăng
Nến, biểu đồ nến: Nến nhật là một trong những công cụ được sử dụng phổ biến trong giao dịch. Một cây nến sẽ thể hiện được giá mở cửa, giá đóng cửa, giá cao nhất và giá thấp nhất trong phiên thời gian giao dịch. Biểu đồ nến là tập hợp của các cây nến. Đây là nền tảng để trader có thể đọc, hiểu hành động giá.
Hỗ trợ và kháng cự: hỗ trợ/kháng cự là các vùng giá quan trọng, nơi thị trường có thể phản ứng đẩy giá lên (tại hỗ trợ), hoặc làm giá giảm mạnh xuống (kháng cự). Hỗ trợ/kháng cự có nhiều loại khác nhau, và có thể chuyển đổi vai trò cho nhau (một hỗ trợ khi phá vỡ trở thành kháng cự và ngược lại).
Ví dụ về vùng kháng cự và vùng hỗ trợ
Phá vỡ (breakout): Đây là khái niệm gắn liền với hỗ trợ và kháng cự. Anh em cần phải hiểu, một hỗ trợ, kháng cự có thể được tôn trọng, nhưng cũng có thể bị phá vỡ do nhiều nhiều nguyên nhân khác nhau. Khi giá đột phá một vùng hỗ trợ hoặc kháng cự và được xác nhận (thông qua khối lượng giao dịch, thông qua hành động giá) thì chúng ta nói giá đã phá vỡ (breakout) thành công.
Phá vỡ giả (fake breakout): Ngược lại với phá vỡ, giá mặc dù đột phá qua hỗ trợ/kháng cự nhưng thất bại và quay trở lại. Ví dụ: Giá đột phá qua một kháng cự nhưng nhanh chóng quay trở lại giảm xuống dưới vùng này, chúng ta gọi đó là phá vỡ giả.
Ví dụ về phá vỡ và phá vỡ giả
Entry: điểm vào lệnh. Khái niệm này khá dễ hiểu, ví dụ khi một ai đó nói entry mua của tôi đối với BTC là 60.000, có nghĩa người đó muốn vào lệnh buy BTC ở 60.000.
Stoploss: điểm cắt lỗ. Một lệnh trade có thể chưa cần điểm chốt lời, nhưng sẽ luôn cần điểm cắt lỗ. Như ví dụ ở trên, khi entry buy BTC ở 60.000, trader có thể đặt điểm stoploss ở dưới, ví dụ: 54.000 (giá chạm qua vùng này, trader sẽ bán BTC ra thị trường để cắt lỗ, với mức lỗ 10%).
Take-profit: điểm chốt lời. Ngược lại với stoploss, take-profit sẽ là giá mà chúng ta chốt lời lệnh trade của mình. Trong ví dụ trên, chúng ta có thể đặt take-profit ở 72.000, nếu lệnh chốt lời, lợi nhuận thu được là 20%.
Risk/Reward (R/R): là tỷ lệ rủi ro/lợi nhuận. Xét cho cùng, sẽ không ai có thể chiến thắng 100/100 lệnh trade. Tỷ lệ R/R giúp trader có lợi nhuận. Ví dụ: với một phương pháp giao dịch có tỷ lệ win là 50% (10 lệnh có 5 lệnh chốt lời, 5 lệnh cắt lỗ), với R/R là 1/2, sau 10 lệnh trade, traders có 5 lệnh thua, 5 lệnh thắng, nhưng với lợi nhuận gấp 2 lần rủi ro, trader vẫn sẽ có lợi nhuận. Đây chính là mấu chốt của trading: quản lý vốn.
Ví dụ về entry, stoploss, takeprofit của một lệnh short (bán khống), tỷ lệ R/R là 1/3
2. Một số lưu ý về Price Action
Là một người giao dịch theo Price Action 5 năm, mình sẽ chia sẻ một số lưu ý khi anh em sử dụng phương pháp này. Có thể những lưu ý này sẽ không màu hồng, ngọt ngào như những gì anh em đọc được ngoài kia, tuy vậy, mình nghĩ anh em cần biết sự thật:
Price Action không phải chén thánh
Như mọi phương pháp giao dịch khác, Price Action cũng chỉ là một cách giao dịch, tiếp cận, phân tích và đưa ra nhận định thị trường. Việc học, sử dụng Price Action không phải chén thánh giúp anh em có lợi nhuận trong giao dịch. Lợi nhuận trong giao dịch sẽ đến từ tổng hợp 03 yếu tố: Quản lý vốn, Phương pháp giao dịch và Kỷ luật giao dịch.
Price Action hay bất kỳ phương pháp nào khác cũng chỉ là 01 trong 03 yếu tố nói trên (phương pháp giao dịch). Khi có một phương pháp giao dịch thuần thục, hiệu quả, nếu quản lý vốn sai lầm (all in, đi volume, đòn bẩy quá lớn), anh em vẫn có thể thua lỗ nếu stoploss vài lệnh hoặc tâm lý không vững vàng. Do đó, anh em cần thuần thục cả 03 yếu tố trên.
Price Action có những ưu điểm và nhược điểm
Là một phương pháp giao dịch trong rất nhiều phương pháp khác nhau hiện có trên thị trường, Price Action có nhiều ưu điểm, nhưng đồng thời cũng tồn tại một số nhược điểm.
Ưu điểm
Đơn giản, dễ tiếp cận: Biểu đồ nến và các chỉ báo được dùng phổ biến trong Price Action được cung cấp cho traders một cách miễn phí ở hầu hết các nền tảng giao dịch. Lượng kiến thức xung quanh chủ đề này cũng rất đa dạng, phong phú. Vì vậy, đây là một phương pháp dễ tiếp cận với người mới.
Là một phương pháp giao dịch dựa trên hành động giá, Price Action giữ cho phong cách giao dịch của trader trở nên đơn giản hơn, tập trung hơn và gần với bản chất của thị trường hơn (tìm ra xu hướng và đi theo xu hướng), nhờ vậy, lược bỏ đi các yếu tố có thể gây nhiễu (tin tức, tâm lý đám đông, các chỉ báo…).
Phù hợp với tất cả: Về mặt bản chất, hành động giá vẫn là nền tảng của thị trường. Vì vậy, sau khi tiếp cận, tìm hiểu về Price Action, nếu không phù hợp, chuyển sang các phương pháp giao dịch khác, những kiến thức Price Action vẫn có thể hỗ trợ cho anh em trong giao dịch và là nền tảng sử dụng phương pháp khác một cách hiệu quả hơn.
Hiệu quả bền vững: Là một phương pháp giao dịch xuất hiện từ rất lâu, tuy vậy, đến nay, Price Action vẫn được xem là một phương pháp hiệu quả và được rất nhiều traders sử dụng, phù hợp với nhiều thị trường tài chính (chứng khoán, forex, crypto…)
Nhược điểm
Cần hiểu được bản chất thị trường: Khác với các chỉ báo, đọc hiểu thị trường tưởng như đơn giản nhưng cần traders rèn luyện và thực sự hiểu được bản chất câu chuyện thị trường muốn nói qua từng cây nến. Đây là việc mà anh em cần khá nhiều thời gian “đắm chìm” trong market mới có thể rèn luyện được. Bên cạnh đó, vì chỉ dựa vào hành động giá, anh em cần nắm chắc xu hướng, hỗ trợ, kháng cự… để có thể giao dịch một cách tốt hơn.
Không hiệu quả trong thị trường không rõ xu hướng: Price Action chỉ nên được sử dụng để giao dịch trong thị trường có xu hướng rõ ràng. Với thị trường đi ngang (sideway, choppy…), Price Action sẽ không hiệu quả.
3. Tạm kết
Trong bài viết này, mình đã giới thiệu cơ bản về Price Action và những khái niệm quan trọng trong trường phái giao dịch này cùng một số ví dụ minh họa.
Sẽ có rất nhiều anh em đọc xong còn nhiều thắc mắc như: Cách xác định xu hướng như thế nào? Làm sao xác định các vùng hỗ trợ, kháng cự? Xu hướng 4h giảm xu hướng 1h tăng thì tôi phải xác định xu hướng vào lệnh như thế nào? Như thế nào là một phản ứng giá tốt để vào lệnh (nến dạng nào)?…
Tất cả sẽ có trong những bài viết tiếp theo về series Price Action. Anh em đừng quên theo dõi Nghiện Trade và tham gia nhóm Nghiện Trade để cùng thảo luận nhé!
