Thị trường tài chính là một vũ trụ rộng lớn và phức tạp, nơi hàng ngàn nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội để tối ưu hóa lợi nhuận của mình. Tuy nhiên, thành công trong thị trường tài chính không chỉ đòi hỏi sự thông minh, tinh ý, mà còn cần đến những công cụ phân tích chính xác. Một trong những công cụ như vậy và cũng là chủ đề chính của bài viết hôm nay đó chính là chỉ báo Momentum.
Momentum là một khái niệm có thể khá mới mẻ với những người mới bắt đầu bước vào thị trường, tuy nhiên nếu bạn hiểu được chỉ báo Momentum và biết cách sử dụng nó thì có thể giúp bạn nhìn nhận thị trường từ một góc độ hoàn toàn mới. Vậy chỉ báo Momentum là gì và làm thế nào để sử dụng chỉ báo Momentum thì cùng mình tìm hiểu trong bài viết này.
Nội dung chính
Chỉ báo Momentum là gì?
Chỉ báo Momentum là một công cụ phân tích kỹ thuật được sử dụng để đo lường tốc độ thay đổi giá của các loại tài sản tài (cổ phiếu, coin, chứng khoán..) trong một khoảng thời gian cụ thể. Nói cách khác, chỉ báo Momentum đo lường sức mạnh của xu hướng giá của loại tài sản đó mạnh hay yếu.
Chỉ báo Momentum được sử dụng để xác định xu hướng giá cả, nếu giá tăng với tốc độ mạnh thì Momentum sẽ tăng lên và cho thấy một xu hướng tăng. Ngược lại, nếu giá giảm thì Momentum sẽ giảm, cho thấy một xu hướng giảm.
Ngoài ra, chỉ báo Momentum cũng giúp nhà đầu tư xác định được các điểm “quá mua” và “quá bán”, giúp họ đưa ra quyết định mua hoặc bán hợp lí, từ đó tối ưu hóa lợi nhuận của mình.
Trong thực tế, có nhiều loại chỉ báo Momentum khác nhau, bao gồm: Relative Strength Index (RSI), Stochastic Oscillator và Moving Average Convergence Divergence (MACD). Mỗi loại chỉ báo có cách hoạt động và cách diễn giải khác nhau, nhưng tất cả đều hướng tới mục tiêu chính là xác định được xu hướng và sức mạnh của thị trường.
Ý nghĩa của chỉ báo Momentum
Chỉ báo Momentum trong phân tích kỹ thuật là một công cụ giúp đánh giá sức mạnh của xu hướng hiện tại của thị trường. Cụ thể, nó đo lường sự thay đổi về giá trong một khoảng thời gian nhất định.
- Đánh giá xu hướng thị trường: Chỉ báo Momentum có thể giúp bạn nhận biết xu hướng tăng hoặc giảm của một cổ phiếu hoặc bất kỳ sản phẩm tài chính nào khác.
- Đánh giá tốc độ thay đổi giá: Ngoài ra chỉ báo Momentum còn cho bạn biết giá đang tăng hay giảm và khi đó giá đang tăng hoặc giảm nhanh hay chậm như thế nào.
- Tìm kiếm điểm “quá mua” và “quá bán”: Khi giá trị của Momentum quá cao hoặc quá thấp so với một giá trị tham chiếu (thường là 0 đến 100), nó cho thấy tài sản đã bị “quá mua” hoặc “quá bán”. Điều này có thể giúp nhà đầu tư xác định thời điểm tốt để mua vào (khi tài sản “quá bán”) hoặc bán ra (khi tài sản “quá mua”).
- Dự báo sự đảo chiều xu hướng: Một sự thay đổi trong hướng của chỉ báo Momentum có thể đánh dấu sự đảo chiều của xu hướng. Ví dụ, nếu chỉ báo Momentum đang giảm trong khi giá cổ phiếu vẫn đang tăng, điều này có thể là một dấu hiệu cho thấy xu hướng tăng sắp kết thúc.
Nhưng cần nhớ rằng, không nên dựa vào chỉ báo Momentum duy nhất để đưa ra quyết định giao dịch. Nó nên được sử dụng cùng với các công cụ phân tích kỹ thuật khác để đưa ra một bức tranh tổng thể về thị trường.
Công thức tính chỉ báo Momentum
Trong đó:
- Close i là giá đóng cửa của phiên giao dịch thứ i.
- Close i-n là giá đóng cửa của phiên giao dịch thứ i-n với n là số phiên giao dịch trước đó, giá trị này thường nằm khoảng trong 0-14.
Ví dụ: Nếu giá đóng cửa hiện tại của cặp tiền EUR / USD là 1,009 và giá đóng cửa 14 ngày trước của nó là 0,979. Khi này chỉ báo MOM bằng:
Với công thức này, chỉ báo Momentum sẽ dao động xung quanh giá trị 100 thay vì 0. Khi giá trị của chỉ báo Momentum cao hơn 100, điều này cho thấy xu hướng tăng, và ngược lại, khi nó dưới 100, điều này cho thấy xu hướng giảm.
Điều này không chỉ giúp chúng ta thấy tốc độ biến đổi của thị trường mà còn giúp bạn nhìn được bản chất của những chỉ báo đô lường động lượng như thế nào.
Cách cài đặt chỉ báo Momentum trên Tradingview
Tương tư như nhiều phần mềm khác, TradingView chỉ hỗ trợ miễn phí một số chỉ báo thông dụng. Trong đó, có chỉ báo Momentum nên việc cài đặt chỉ báo này vài biểu đồ cũng khá đơn giản như sau.
- Vào Tradingview, chọn biểu đồ cần phân tích
- Vào biểu tượng “các chỉ báo” => Gõ tìm kiếm “Momentum” hoặc “xung lượng” và chọn gợi ý tương ứng
- Chọn biểu tượng “cài đặt” (hình bánh xe) để điều chỉnh chu kỳ, khung thời gian hiển thị cũng như màu sắc và độ dày mỏng của đường Momentum. Cuối cùng là nhấn OK để hoàn thành việc cài đặt chỉ báo Momentum trên Tradingview
Cách sử dụng chỉ báo Momentum
Chỉ báo Momentum được sử dụng như một công cụ xác định xu hướng và nó cũng có thể giúp xác định các điểm mua và bán tốt nhất. Và đây là những cách phổ biến để bạn sử dụng chỉ báo Momentum một cách hiệu quả nhất.
Giao dịch khi đường chỉ báo Momentum cắt đường 100
Trong chiến lược này bạn cần tìm kiếm các lệnh BUY và SELL thuận theo xu hướng của thị trường, BUY khi thị trường có xu hướng tăng và SELL khi thị trường có xu hướng giảm.
- Bước 1: Xác định xu hướng
Vì chỉ báo Momentum chỉ có tác dụng trong việc xác định và đánh giá sức mạnh xu hướng ngắn hạn nên bạn cần sử dụng thêm các công cụ khác để xác định trên các khung thời gian lớn hơn, ví dụ như đường trendline hay kênh giá. - Bước 2: Nhận diện tín hiệu
– Khi nhận diện được thị trường đang trong xu hướng tăng là khi đường Momentum giao cắt với đường 100 và hướng lên khi đó ta sẽ có một lệnh BUY.
– Ngược lại, khi nhận diện được thị trường đang trong xu hướng giảm là khi đường Momentum giao cắt với đường 100 và hướng xuống khi đó ta sẽ có một lệnh SELL.
- Bước 3: Vào lệnh
– Điểm vào lệnh: Theo cây nến xanh gần vùng giao cắt xác nhận tăng giá đối với lệnh Buy và nến đỏ xác nhận giảm giá đối với lệnh Sell.
Giao dịch dựa vào phân kỳ giữa Momentum và giá
Trong chiến lược này bạn cần phải xác định được xu hướng hiện tại của thị trường là tăng hay giảm và điều quan trọng là xu hướng đó phải có dấu hiệu suy yếu, tuyệt đối không giao dịch đảo chiều nếu xu hướng hiện tại còn quá mạnh.
Thực hiện lệnh BUY khi:
- Xu hướng hiện tại là xu hướng giảm nhưng đã có dấu hiệu suy yếu.
- Có xuất hiện tín hiệu hội tụ giữa chỉ báo Momentum và giá, giá tạo đáy sau thấp hơn đáy trước, nhưng Momentum lại đáy sau cao hơn đáy trước.
Tín hiệu này cho thấy thị trường sắp đảo chiều từ giảm sang tăng và bạn nên vào lệnh khi cây nến xanh thứ 3 xác nhận tăng giá và bắt đầu đi lên.
Thực hiện lệnh SELL khi:
- Xu hướng hiện tại là xu hướng tăng nhưng đã có dấu hiệu suy yếu.
- Có xuất hiện tín hiệu phân kỳ giữa chỉ báo Momentum và giá, giá tạo đỉnh sau cao hơn đỉnh trước, nhưng Momentum lại đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước.
Dấu hiệu này cho thấy hành động giá đang bất thường, bạn có thể kết hợp tín hiệu này với các công cụ phân tích khác để xác nhận thị trường sắp đảo chiều từ tăng sang giảm và sau đó vào lệnh khi cây nến đỏ thứ 3 xác nhận giảm giá.
Giao dịch giữa chỉ báo Momentum kết hợp với các chỉ báo khác
Bạn có thể kết hợp chỉ báo Momentum với chỉ báo khác như RSI, MACD, PSAR… hoặc đường trung bình động MA để tìm kiếm những cơ hội vào lệnh.
Tìm kiếm lệnh BUY: Bạn sẽ tìm kiếm các lệnh BUY khi
- Momentum: Đảm bảo chỉ báo Momentum đang tăng lên, cho thấy xu hướng tăng giá đang gia tăng sức mạnh.
- RSI: RSI nên ở mức dưới 70 (hoặc bạn có thể tùy chỉnh ngưỡng này), điều này đảm bảo rằng tài sản không bị quá mua, và có thể có cơ hội tăng giá tiếp.
- MACD: Đảm bảo đường MACD chéo lên trên đường trung bình di động bình thường (Signal Line). Điều này xác nhận sự tăng trưởng của xu hướng giá.
- PSAR: Chỉ báo PSAR phải nằm phía dưới giá hiện tại và điều này chỉ ra rằng xu hướng giá đang ở mức tăng.
- MA: Giá phải ở trên đường trung bình di động (ví dụ: đường MA 50) để xác nhận xu hướng tăng.
Tìm kiếm lệnh SELL: Bạn sẽ tìm kiếm các lệnh SELL khi
- Momentum: Đảm bảo rằng chỉ báo Momentum đang giảm xuống, cho thấy xu hướng giảm giá đang gia tăng sức mạnh.
- RSI: RSI nên ở mức trên 30 (hoặc bạn có thể tùy chỉnh ngưỡng này), điều này đảm bảo rằng tài sản không bị quá bán, và có thể có cơ hội giảm giá tiếp.
- MACD: Đảm bảo rằng đường MACD chéo xuống dưới đường trung bình di động bình thường (Signal Line). Điều này xác nhận sự giảm giá của xu hướng giá.
- PSAR: Chỉ báo PSAR phải nằm phía trên giá hiện tại và điều này chỉ ra rằng xu hướng giá đang ở mức giảm.
- MA: Giá phải ở dưới đường trung bình di động (ví dụ: đường MA 50) để xác nhận xu hướng giảm.
Lưu ý rằng điều quan trọng trong việc kết hợp các chỉ báo là điều chỉnh ngưỡng và thời gian của chúng để phù hợp với thị trường cụ thể mà bạn giao dịch.
Bạn nên thử nghiệm và tối ưu hóa chiến lược trước khi áp dụng vào giao dịch thực tế và ngoài ra bạn luôn luôn phải áp dụng quản lý rủi ro để bảo vệ vốn đầu tư của bạn một cách an toàn.
Những hạn chế của chỉ báo Momentum
Chỉ báo Momentum là một công cụ phân tích kỹ thuật phổ biến và khá hữu ích, nhưng nó cũng có một số hạn chế nhất định. Dưới đây là những hạn chế chính của chỉ báo Momentum:
- Độ trễ: Chỉ báo Momentum dựa vào các dữ liệu lịch sử để tính toán giá nên do đó, nó có thể gặp phải độ trễ trong việc xác định các điểm đảo chiều. Điều này có nghĩa là nó có thể không chính xác trong việc đưa ra tín hiệu mua hoặc bán đúng thời điểm.
- Không thích ứng với tình hình thị trường biến đổi: Trong những giai đoạn thị trường biến động mạnh và nhanh, chỉ báo Momentum có thể cho ra các tín hiệu. Trường hợp xảy ra vì Momentum dựa vào những biến động nhất thời, không nhất quán và không phản ánh chính xác xu hướng dài hạn của thị trường.
- Không phù hợp cho thị trường đi ngang (sideways markets): Khi thị trường di chuyển ngang mà không có xu hướng rõ ràng, chỉ báo Momentum có thể cho ra nhiều tín hiệu không xác định và dẫn đến sự nhầm lẫn khi đưa ra quyết định giao dịch.
- Không kết hợp thông tin về giá và khối lượng: Chỉ báo Momentum không sử dụng thông tin về khối lượng giao dịch, điều này làm giảm khả năng dự đoán độ mạnh của thị trường khá nhiều.
- Dễ bị ảnh hưởng bởi biến động ngắn hạn: Trong các giai đoạn biến động ngắn hạn, chỉ báo Momentum có thể thấy những biến đổi đáng kể dựa trên những biến đổi giá tạm thời, khiến cho các tín hiệu mua/bán không ổn định.
Tóm lại, chỉ báo Momentum là một công cụ hữu ích trong phân tích kỹ thuật, nhưng bạn cần phải cân nhắc và sử dụng nó kết hợp với các công cụ và phương pháp khác để đánh giá chính xác thị trường và đưa ra quyết định giao dịch hợp lí.
Kết luận
Qua bài viết trên chúng ta đã hiểu được chỉ báo Momentum là gì và cách sử dụng của nó. Hy vọng những kiến thức này có thể giúp bạn có được những góc nhìn tổng quan hơn về thị trường và đặc biệt khi áp dụng vào giao dịch trực tiếp.
Bạn có thể tìm hiểu thêm các chỉ báo cũng như phương pháp khác trong các bài viết của bên mình để có thể tích lũy thêm nhiều kiến thức và giao dịch một cách hiệu quả.
